Giao mùa nơi biên giới...

- Hoan hô! Hoan hô!- Những tiếng reo hò và vỗ tay vang lên, chưa có dấu hiệu dừng lại.

...Tôi đang xem một vở chèo mới của cơ quan bố tôi, là một vở chèo về chiến thắng trong chiến dịch Thu Đông năm 1947. Tôi ngồi dưới tiết trời giao mùa lạnh lẽo, nhưng lòng lại hướng lên một độ giao mùa khác, ấm áp hơn và hào hùng hơn nhiều. Mắt tôi đảo nhanh. Tôi nghĩ, nếu là ngày ấy, nếu là khoảnh khắc giao mùa ấy, tôi được sống trong những tháng năm lịch sử chỉ có rừng núi biên cương và chiến đấu ấy.... thì có lẽ, nó là 1 loại cảm xúc thế này.

…

“Khi tôi nhìn vào bầu trời độ giao mùa, trái tim tôi đã hứa sẽ không bao giờ ngừng đập...”

Một ngày đầu tháng 10, năm 1947

- Bác chắc chứ?

- Chắc! Chắc nịch! Tôi vừa nghe được tin từ thằng Hải con tôi, quân Pháp đã rục rịch tiến vào Bắc Kạn rồi.

...

Tôi bước qua chầm chậm, tôi có nghe thấy dân làng nói từ đôi ba hôm nay cái tin này. Là một tin dữ nhưng cũng là trong dự liệu của Bộ Tổng chỉ huy nên không quá bất ngờ. “Cái lũ ác ôn ghê tởm có nào chịu để yên chứ!”- tôi nghĩ bụng. Tôi đang chờ lệnh của chị Yên- tiểu đội trưởng, chỉ cần có lệnh, tôi và đồng đội sẽ ngay lập tức lên đường thực hiện nhiệm vụ. Tiểu đội chúng tôi có 6 người, đều là những thanh niên xung phong cả. Công việc của chúng tôi khác nhau, mọi người thì ra ngoài cầm súng diệt địch, còn tôi là một nữ quân y, việc của tôi là khi nhận thấy thông báo thì ngay lập tức ra để băng bó chữa trị vết thương cho quân lính. Công việc đã dấy lên trong lòng chúng tôi sự can đảm chưa từng có. Chúng tôi chạy, chạy thật nhanh đến vị trí của mình, bên tai là những tiếng đạn vun vút, trên đầu là tiếng động cơ máy bay ầm ầm, dưới chân là tiếng bom mìn tít tít dai dẳng đến đáng sợ,... Nhưng chúng tôi vẫn chiến đấu, vẫn sẵn sàng hi sinh, vì tài sản quý giá nhất của chúng tôi – Tổ Quốc.

...

- Ngày mốt chúng ta sẽ tiến ra Cao Bằng thực hành nhiệm vụ. Yêu cầu các đồng chí chuẩn bị sẵn sàng cho việc tiến quân.

- RÕ!

Chúng tôi đáp lớn. Đoạn, chị Yên kéo tôi ra ngoài nhà:

- Mai, mày thấy cái gì xa xa kia không? – chị hỏi, tay lại giơ ra chỉ về hướng dưới ngọn đồi.

Tôi nheo mắt nhìn ra, cả một đồng hoa cải trắng tinh khôi trong làn sương khói dày đặc. Đẹp quá! Tôi ngỡ ngàng, chẳng thể nói gì. Những tia sáng len lỏi trong tôi, như là lâng lâng, như là hạnh phúc, cũng như là đang bất ngờ điều gì. Chị Yên đứng cạnh, cũng như tôi, chị không nói. Chúng tôi rướn ra, để cả người chìm vào bầu không khí trong lành thơm mát của cái độ giao mùa. Tôi tự dưng nhớ cái mùi khói bếp củi của mẹ tôi, khi tôi còn rất bé, mẹ gọi tôi ra, cho tôi hơ tay và đặt vào miệng tôi bát nước ấm. Tôi nhớ cái con khỉ trắng trên ngọn cây gạo trước nhà cũ, nó đu cây nhanh thoăn thoắt, tôi không đuổi theo kịp, nhưng vẫn chạy theo , miệng gọi í ới... Tôi lại nhớ cái mùa đông lạnh buốt đến cắt da cắt thịt, mẹ kéo tôi vào lòng và thủ thỉ vào tai tôi về chiến khu của bố, người đã ra trận chiến đấu ngay từ khi con gái ông vừa ra đời... Tôi còn nhớ rõ những ngày tháng quá khứ, cũng khoảng thời gian này, hẳn là tôi còn đơn giản, còn hạnh phúc, còn ngây thơ lắng nghe mọi thứ. Thời khắc giao mùa tuổi thơ nó ngọt ngào, ấm áp như một viên kẹo hồng vậy. Nhưng kẹo mà, ngậm lâu cũng tan hết, tôi lên 17, mẹ tôi mất, còn bố tôi thì người ta bảo hi sinh nơi chiến trường. Tôi vì thế mà đã bỏ dần đi nụ cười, không chạy theo con khỉ trắng nữa dù nó giờ đã chẳng còn nhanh nhẹn mấy, cũng đã từ lâu không ngắm nhìn cảnh giao mùa tháng 10 trên mảnh đất quê hương để nhận ra nó đẹp nhường nào. Gió vẫn thổi lạnh cóng, tôi đút tay vào túi áo, và thấy tai mình nóng lên. Chị Yên quay sang bảo tôi:

- Cố gắng nhìn ngắm nhiều vào, sau này chiến tranh thêm ác liệt, e là chẳng còn nổi một bông cải...

- Không đâu chị! – Tôi tự dưng cao giọng, chị Yên nhìn tôi hơi bất ngờ, tôi nói vội – chúng ta sẽ bảo vệ nó, đúng không?

Chị nhìn tôi, rồi chị cười, một nụ cười trong trẻo, bình yên hiếm thấy:

- Ừ, chắc chắn chúng ta sẽ làm vậy.

Tôi như thở phào. Tôi tin là mình đang may mắn vì còn cả một đời người để chiến đấu và hy sinh bảo vệ nơi này, bảo vệ những kí ức tuổi thơ và bảo vệ cả độ giao mùa ngọt lành này nữa....

“Khi tôi nhìn vào bầu trời độ giao mùa, trái tim tôi đã hứa sẽ không bao giờ ngừng đập...”