Có những lá thư được viết ra không phải để gửi đi, mà để giữ lại… cho một người không còn nữa. Và có những lá thư mãi mãi không được hồi âm – vì người viết đã dừng lại ở một chiến trường nào đó, giữa một ngày rất xa.

Tháng Bảy. Trời buổi sớm se se, những cơn mưa đầu mùa vẫn rơi rả rích, nhắc nhớ một điều gì đó không gọi thành tên. Tôi ghé ngang một phòng trưng bày nhỏ – nơi người ta giữ lại những mảnh vụn ký ức của một thời đạn bom. Giữa bao hiện vật, tôi dừng lại rất lâu trước một bức thư đã úa màu. Những nét chữ mực tím run run, nghiêng nghiêng, ngả nghiêng như chính trái tim người viết: “Em à, ngoài này trời trở gió… Anh nhớ nhà, nhớ bàn tay em vá áo, nhớ tiếng mẹ gọi từ sân sau. Chiến trường khắc nghiệt lắm, nhưng chỉ cần nghĩ đến ánh mắt em chờ đợi, lòng anh lại ấm…”

Lá thư chỉ có thế. Không có ngày tháng, không đề địa chỉ người gửi, không có dòng kết. Tôi không biết bức thư có được gửi đi không. Chỉ biết rằng nó chưa từng đến tay người nhận. Và người viết… có lẽ đã nằm lại đâu đó – giữa một vòm rừng biên giới, hay dưới chân đồi loang nắng ở Trường Sơn. Tôi chợt nghĩ: có bao nhiêu lá thư như vậy đã nằm lại cùng người lính? Bao nhiêu lời hứa chưa kịp thực hiện? Bao nhiêu “anh sẽ về” hóa thành gió giữa đồi sim, thành cỏ non xanh trên bia mộ đá?

Người ta thường nhớ về chiến tranh bằng những trận đánh, bằng chiến công. Nhưng cũng có thể nhớ về chiến tranh qua một bức thư dở dang, một dòng chữ gạch vội, một dấu chấm hết im lặng đến nhói lòng. Những lá thư không người nhận ấy – chúng là tình yêu. Tình yêu gửi cho một người, nhưng cũng là tình yêu gửi cho cả quê hương. Là thứ tình cảm vượt lên trên mọi sợ hãi và mất mát, đủ mạnh mẽ để tiếp tục viết nên từng con chữ – dù biết rằng, có thể sẽ chẳng còn ngày mai.

Chiến tranh đã lùi xa. Những lá thư ấy giờ nằm yên trong hộc tủ, trong bảo tàng, trong lòng đất – nơi mà cả máu và nước mắt đã thấm đẫm. Nhưng chúng ta – những người ở lại – không được phép lãng quên.

Vì mỗi sớm mai yên bình ta mở mắt, là một ngày ai đó không còn kịp trở về.

Mỗi dòng thư ta viết hôm nay, là nối dài một giấc mơ dở dang của người đã khuất.

Tháng Bảy về. Xin cúi đầu trước những dòng thư chưa bao giờ đến nơi. Xin đặt một nhành hoa lên nỗi lặng im thiêng liêng ấy. Và xin lắng nghe, bằng cả trái tim, tiếng gọi âm thầm vọng về từ phía những cánh thư không lời…

Nguồn: NMC

Tác giả: Nguyễn Thị Minh Ngọc