Trường THPT Chuyên Nguyễn Trãi (trước đây là trường Phổ thông năng khiếu Hải Hưng) được thành lập năm 1984. Tiền thân của trường là lớp chuyên Toán của tỉnh Hải Hưng. Nhà trường dự định tổ chức kỷ niệm 25 năm thành lập trường và 45 năm thành lập lớp chuyên Toán Hải Hưng vào trung tuần tháng 11/2009.

Nguyễn Trãi sinh năm 1380, hiệu là Ức Trai, quê ở Chi Ngại (Chí Linh, Hải Dương) sau dời về Nhị Khê (Thường Tín, Hà Tây). Cha là Nguyễn Phi Khanh, một học trò nghèo, học giỏi, đỗ thái học sinh (tiến sĩ). Mẹ là Trần Thị Thái, con Trần Nguyên Đán, một qúy tộc đời Trần.